NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
17 - (1966) حدثنا
قتيبة بن
سعيد. حدثنا
أبو عوانة عن
قتادة، عن
أنس، قال:
ضحى
النبي صلى
الله عليه
وسلم بكبشين
أملحين أقرنين.
ذبحهما بيده
وسمى وكبر.
ووضع رجله على
صفاحهما.
[ش
(أملحين) قال
ابن الأعرابي
وغيره: الأملح
هو الأبيض
الخالص
البياض. وقال
الأصمعي: هو
الأبيض
ويشوبه شيء من
السواد.
(أقرنين)
أي لكل واحد
منهما قرنان
حسنان.
(صفاحهما)
أي صفحة العنق
وهي جانبه.
وإنما فعل هذا
ليكون أثبت له
وأمكن، لئلا
تضطرب
الذبيحة برأسها
فتمنعه من
إكمال الذبح
أو تؤذيه].
{17}
Bize Kuteybe b. Saîd
rivayet etti. (Dediki): Bize Ebû Avane, Katâde'den, o da Enes'den naklen
rivayet etti. (Şöyle demiş):
Nebi (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem) iki beyaz ve boynuzlu koç kurban etti, onları kendi eliyle kesti, besmele
çekti ve tekbir getirdi. Ayağını da boyunlarının üzerine koydu.
18 - (1966) حدثنا
يحيى بن يحيى.
أخبرنا وكيع
عن شعبة، عن قتادة،
عن أنس. قال:
ضحى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم بكبشين
أملحين
أقرنين. قال:
ورأيته
يذبحهما بيده.
ورأيته واضعا
قدمه على
صفاحهما. قال:
وسمى وكبر.
{18}
Bize Yahya b. Yahya
rivayet etti. (Dediki): Bize Veki' Şu'be'den, o da Katâde'den, o da Eııes'den
naklen haber verdi. Eries (şöyle demiş):
Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellemj iki beyaz ve boynuzlu koç kurban etti. Ben kendisini onları
eliyle keserken gördüm. Onu. ayağını herbirinin boynunun üzerine koyarken de
gördüm. Besmele de çekti, tekbir de getirdi.
(1966) - وحدثنا
يحيى بن حبيب.
حدثنا خالد
(يعني ابن الحارث).
حدثنا شعبة.
أخبرني قتادة.
قال: سمعت أنسا
يقول: ضحى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم. بمثله.
قال قلت: آنت
سمعته من أنس؟
قال: نعم.
{…}
Bize Yahya b. Habîb de
rivayet etti. (Dediki): Bize Hâlid (yâni İbni Haris) rivayet etti. (Dediki):
Bize Şu'be rivayet etti. (Dediki): Bana Katâde haber verdi. (Dediki): Enes'i
şunu söylerken işittim.
Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellemj kurban etti...
Yukarıki hadîs gibi
rivayet etmiştir.
Şu'be demiş ki: Ben
(Katâde'ye) bunu Enes'den sen mi işittin? dedim.
— Evet! cevâbını verdi.
2 م - (1966) حدثنا
محمد بن
المثنى. حدثنا
ابن أبي عدي
عن سعيد، عن
قتادة، عن أنس،
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم. بمثله.
غير أنه قال:
ويقول (باسم
الله، والله
أكبر).
{…}
Bize Muhammed b. Müsennâ
rivayet etti. (Dediki): Bize İbni Ebî Adİyy Said'den, o da Katâde'den, o da
Enes'den, o da Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'den yukarki hadîsin mislini
rivayet etti. Yalnız o:
«Bismillah! vaIlâhu
ekber» diyordu, demiştir.
İzah:
Bu hadîsi Buhari
«Edâhi» bahsinde tahrîc etmiştir.
Emlah: Hâlis beyaz
demektir. Esmâiye göre ise içine bir parça siyahlık karışan beyazdır. Ebû Hatim:
«Emlâh beyazı kızıllığına karışandır.» demiş. Bir takımları kırmızıya çalan
siyah mânâsına geldiğini söylemiş. Kisâî :
Beyazla karışık siyah
fakat beyazı daha çok. mânâsına gelir demiştir. Emlah': daha başka türlü tarif
edenler de olmuştur.
Akran : Güzel boynuzlu
demektir. Ulemâ kurbanlığın güzel boynuzlu hayvandan seçilmesinin müstehab
olduğunu söylemişlerdir, Maamafih yaradılıştan hiç boynuzu olmayan hayvandan da
kurban kesilebileceğine ittifak etmişlerdir. Kırık boynuzlu hayvan hakkında
ihtilâf edilmiştir îmanı Âzam'la İmam Şafiî ve cumhur tecviz etmiş İmam-i Mâlik
kanadığı takdirde kırık boynuzlu hayvanı kurban etmeyi mekruh görmüştür.
Hayvanın bütün kusurlardan salim olmasını bütün ulemâ müstehab görmüşlerdir.
Hastalık ilikleri kuruyacak derecede zayıflık, körlük veya bir gözünün
görmemesi yürüyemiyecek derecede topallık bilittifak kurbanlığa mâni olan
kusurlardır. Bu kusurlar Hz. Berâ' m rivayet ettiği bir hadîste beyan
buyurulmuştur. Mezkûr hadîsi Buharı ile Müslim tahrîc etmemiş olsalar da diğer
Sünen sahipleri sahih senetlerle rivayet etmişlerdir.
Kurbanlığın beyaz
renkte olması bütün ulemâya göre müstehabdır.
Kurbanını herkesin
kendi kesmesi özrü yokken başkasını tevkil etmemesi ve keza sâir kesilen
hayvanlarda olduğu gibi. burada da besmele çekmek meşru' olmuştur. Yalnız
besmelenin şart mı yoksa müstehab mı olduğunda ihtilâf edilmiştir. Besmeleyle
beraber tekbir getirmek ve ayağını hayvanın boğazına koymak da müstehabdır.